Antalya ili Serik ilçesi sınırları içerisinde bulunan Dorumburnu Nekropolü, Sillyon Antik Kentinin 7 km. kuzeybatısında Nebiler Mahallesinde yöre halkı tarafından Dorumburnu mevkii adıyla bilinen bölgede Geç Antik Dönemde M.S. 4.-7. yüzyıllar arasında kullanılmış, Sillyon’a bağlı küçük bir çiftlik yerleşimine ait 28 adet kiremit çatma tipinde mezarların yer aldığı bir Nekropolis’tir. Nekropol, 2017 yılında izinsiz hafriyat alımı sonucunda ortaya çıkmış ve mezarların kurtarma kazıları Antalya Müzesi tarafından gerçekleştirilmiştir.

Dorumburnu ismi, yöre halkınca “devenin yavrusu” anlamına gelen dorum’dan türemiş olup arazi günümüzde bu isimle anılmaktadır. Aksu Çayı Vadisinin doğu kesiminde bulunan, tarım arazilerinin ve seraların bulunduğu Dorumburnu arazisi M.S. 4.-7. yüzyılları arasında çiftlik yerleşimi için kullanılmıştır. Dorumburnu mevkiinde 2015-2016 yıllarında gerçekleştirilen izinsiz hafriyat alımı sırasında çeşitli mezarlar ortaya çıkmış, Antalya Müzesine yapılan ihbar sonrasında 2017 yılında bölgede gerçekleştirilen kurtarma kazılarında örneği görülmemiş 28 adet kiremit çatma tipinde mezar günışığına çıkartılmıştır. Nekropolde gerçekleştirilen kurtarma kazıları; 1 plaka tekne, 1 pithos ve 26 kiremit çatma tipinde olmak üzere toplam 28 mezarda yürütülmüştür. 9 mezarda başları batı ve ayakları doğu yönünde olacak biçimde yatırılmış insan iskeletleri ele geçirilmiştir. Mezarların hepsinde iskelet bulunmaması ve olanların ise kısmen tahrip ve eksik olmasında dış faktörlerin veya tafonomik etmenlerin etkili olduğu tahmin edilmektedir.

Dorumburnu Nekropolünde bulunan kemiklere göre 9 bireyden 7’sinin yaş grubu belirlenmiş olup, kemiklerde yapılan DNA analizlerinde 6 erişkin birey tespit edilmiştir. Bulgulara göre cinsiyeti tayin edilebilenlerden birinin erkek, ikisinin ise kadın olduğu ortaya çıkmıştır. Nekropoliste yer alan bir çocuk ve bir erişkin mezarında ölü hediyeleri bulunmuştur. Ölü hediyeleri nitelik açısından kişisel hediyeler olup, bu hediyeler farklı yaş gruplarına göre değişmektedir. Dorumburnu topluluğunda her yaş grubunun ölü hediyesi ile birlikte gömüldüğü anlaşılmıştır. Antalya Müzesi tarafından Nekropolde gerçekleştirilen kurtarma kazılarında; küpe, broş, broş kilit aksamı ve kemer tokası ele geçen başlıca ölü hediyeleridir. Mezarların birisinde 4 yaşında olduğu belirlenen bir çocuk iskeleti bulunmuştur. Nekropolde M8 kodu verilen mezarda ele geçen bir kemik parçasında yapılan araştırmada kemik üzerinde lokal porotik yapı ve yeni kemik oluşumunun varlığı gözlemlenmiştir. Kemik, erişkin bir erkeğe ait olup kemiğin gövdesinde gözlemlenen yeni kemik oluşumunun muhtemelen çiftlik faaliyetlerine bağlı düşme, çarpma gibi bir kaza sırasında travmadan kaynaklandığı tahmin edilmiştir.

Dorumburnu Nekropolünün altında kalan düzlük Sillyon teritoryumu içerisinde M.S. 4.-7. yüzyılları arasında çiftlik yerleşimi olarak iskân edilmiştir. M.S. 2. yüzyıl sonrası nüfus artışı ve güvenliğin artmasına bağlı olarak Sillyon çevresinde kırsal yerleşimlerin çoğaldığı bilinmektedir. 2015 veya 2016 yılında DSİ kanalı altında gerçekleştirilen izinsiz hafriyat alımı çiftlik yerleşimi tamamen yok edilmiştir. Yerleşimin kuzeyinde tuğla, kiremit, mozaik parçaları ve yoğun seramik parçalarının çevreye yayıldığı görülmektedir. Dorumburnu Nekropolü, 2015 yılında Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından 1. derece Arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiştir.

Adres:
Nebiler, Serik/Antalya

Koordinatlar:
37.02416, 30.94079

Ziyaret Tarihi:
30 Ağustos 2022

Konum Hakkında:
Bu yazıda tanıtımı yapılan; ilgili taşınmaz kültür varlığının yerinde korunması, insan eliyle tahrip ve zarar görmemesi adına gerçek koordinat bilgileri paylaşılmamıştır.

Kaynaklar:
Dorumburnu Nekropolü ile ilgili bilgiler; Sn. Doç. Dr. Nalan Damla Yılmaz Usta tarafından hazırlanan Dorumburnu Nekropolü (Sillyon Territoryumu/Antalya) Kurtarma Kazısından Çıkan İnsan İskelet Kalıntıları araştırma makalesi ile Dr. Murat TAŞKIRAN tarafından kaleme alınan Yüzey Araştırmaları Işığında Sillyon ve Çevresi isimli makaleden alınmıştır.

Konum:

Fotoğraflar:

Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü

Dorumburnu Nekropolisi genel görünüm.

Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü

DSİ kanalı ve mezarların genel görünümü.

Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü

Dorumburnu Çiftlik Yerleşimi.

Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü

Çevrede bulunan az sayıdaki kiremit parçaları.

Dorumburnu Nekropolü
Dorumburnu Nekropolü

Dorumburnu Nekropolünde tespit edilen mezar tipleri: M3 İç Bükey Kavisli Kiremit çatma mezar Kesiti (Lakonia Tipi) – M21 Düz Kiremit çatma mezar Kesiti (Korinth Tipi) – M5 Plaka Tekne Mezar Kesiti (Lakonia Tipi)

Dorumburnu Nekropolü

Dorumburnu Nekropolü kurtarma kazılarında bulunan ölü hediyeleri. (Antalya Arkeoloji Müzesi)

Dorumburnu Nekropolü

M8 iskeletine ait tibia gövdesinde lokal yeni kemik oluşumu ve M8 iskeletine ait tibiada tespit edilen lokal yeni kemik oluşumunun yakından görünümü.

Etiketler: , , , , , , , , , , ,

Yazar: Deniz KAPLAN

info@denizkaplan.net