Antalya ili Döşemealtı ilçesi sınırları içerisinde bulunan Gökhöyük, Karain Mağarası’nın 4 km. güneyinde Döşemealtı Ovasına hakim Yeniköy’de konumlanmaktadır. Gökhöyük, Prof. Dr. İsmail Kılıç Kökten tarafından keşfedilmiş ve yüzey araştırmaları yapılmıştır. 1984 yılında Höyüğün yanına yapılan su kanalının Höyük üzerinde tahribat oluşturması nedeniyle 1986 yılında Antalya Müzesi tarafından kurtarma kazıları yapılmıştır.

Gökhöyük’te 290 m. rakımlı bir tepe üzerinde tahribatla oluşan ve yüksekliği 5-6 m.’yi bulan kesitler kazılmıştır. Neolitik Çağa ait kesitlerde alt tabakada yanık kerpiç ve taş kalıntılar görülmüştür. Bu kesitlerde siyah açkılı halka tutamaklı kaplar; kırmızı açkılı testiler ve koyu kahverengi maldan kaplar ve pitos parçaları bulunmuştur. Kazıdan elde edilen bulgular müzenin tarih öncesi bölümünde saklanmakta olup bir kısmıda teşhir edilmektedir.

Gökhöyük’te yapılan kazı çalışmalarında pişmiş topraktan fırça sapları; bakır-tunç iğne ve mızrak ucu gibi bulgularda elde edilmiştir. Ele geçen çanak çömlek bulguları Karataş ve Semahöyük kazılarında ele geçen mallara benzemektedir. Gökhöyük üzerinde yürütülen kazı bilgileri ayrıntılı olarak yayınlanmamıştır. Gökhöyük, 2004 yılında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 1. derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilmiştir.

Höyükler eski yerleşim yerlerinin zamanla toprakla örtülüp tepe biçimine gelmiş hali, genelde üst üste gelmiş çok evreli yerleşim yeri birikimleridir ve günümüze göre en yakını en üstte olmak üzere eskiye doğru uzanan bir katmanlaşma gösterirler. 1-40 metre yükseklikte ve 1000-1500 metre genişlikte olabilirler. Uygarlıkların araştırılmasında önemli referanslardır. Höyükler; Hüyük, Öyük veya Üyük adlarıylada anılır. Kelime tarihte ilk olarak öyük (yığma tepe) anlamında Dîvânü Lugati’t-Türk’te geçmektedir. Eski Türkçedeki örüş- (yükselmek) veya öri/örki (yüksek) kökünden türediği düşünülmektedir.

Türkiye, özellikle de Anadolu’da çok sayıda höyük vardır. Ancak bunların büyük kısmı korumasız durumdadır. Çoğunlukla etraflarında çit ve/veya uyarı levhası dahi bulunmaz. Önemli bir kısmı tarım arazilerinin içerisindedir. Büyük bir bölümü define arayıcıları tarafından kısmen veya ciddi hasar verecek şekilde tahrip edilmişlerdir. Orta Anadolu höyüklerinde neolitik, kalkolitik ve tunç çağı yerleşmelerinin üzerinde, Frig, Hitit, Selçuklu ve Osmanlı yerleşimleri görülebilir. Modern yerleşimlerin bir kısmı da höyükler üzerinde kuruludur. Anadolu’da bilinen en büyük höyük Aksaray ili sınırları içinde Yeşilova beldesinde yer alan Acemhöyük’tür. Anadolu’da yaklaşık 20.000 höyük bulunduğu tahmin edilmektedir.

Etiketler: , , , , , , , , , , ,

Yazar: Deniz KAPLAN

Antalya il sınırları içerisinde 19 ilçede bilinen ve bilinmeyen kültür varlıklarının tanıtılması, tek bir envanterde toplanması amacıyla 2016 yılında başlatmış olduğum Antalya Kültür Mirası Projesi kapsamında kültür varlıklarımızı yerinde ziyaret ederek denizkaplan.net üzerinden sizlerle paylaşıyorum.

Yazı Hakkındaki Görüşleriniz:

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: Korumalı İçerik!