Antalya ili Manavgat ilçesi sınırları içerisinde bulunan Gümrük Han, Roma İmparatorluk Çağı ve Selçuklu Çağında kullanılan Tarihi Manavgat-Beyşehir Yolu (Sultan-i Yol) üzerinde konumlanmaktadır. Yöre halkı tarafından Gümrük Han olarak adlandırılan ve Hisarcık Tepe mevkii yakınlarında Roma İmparatorluk Çağında inşa edilen yapıyla ilgili olarak herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Roma döneminde var olan ve Selçuklu döneminde kullanılan antik yol güzergahı üzerinde bulunması nedeniyle Mansio (Konuk Evi) olduğu tahmin edilmektedir. Tarihi Manavgat-Beyşehir Yolu üzerinde yapılan araştırmalarda Gümrük Han içerisinde zeytinyağı sıkma odası tespit edilmiştir.
Manavgat ilçesine bağlı Yaylaalan (Avason) mahallesine 2 km. uzaklıkta bulunan Gümrük Han, 226.38 m²’lik alan üzerine kurulmuştur. Gümrük Han, Roma İmparatorluk Çağı sonrasında Selçuklu Devleti Döneminde de kullanılmış, Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad’ın Manavgat üzerinden Beyşehir’e gitmek için kullanmış olduğu tarihi yol üzerinde bulunması açısından bölgede bulunan önemli yapılardan bir tanesidir. Hisarcık Kalesine yakın konumu yapının Selçuklu Çağında Manavgat-Beyşehir Kervan Yolu üzerinde Gümrük işlemleri için kullanıldığı tahmin edilmektedir.
Not: Gümrük Han, 2021 yılında Manavgat’ın Yaylaalan (Avason) Mahallesinde etkili olan Orman Yangınında kısmen zarar görmüş ve antik kalıntıların dahil olduğu orman sahası ne yazık ki yanmıştır. Yazıda yer alan fotoğraflar 2019 yılında çekilerek yayınlanmıştır.
Adres:
Yaylaalan, Manavgat/Antalya
Koordinatlar:
36.95084, 31.47503
Fotoğraflar:
