Antalya ili Döşemealtı ilçesi sınırları içerisinde bulunan Mustan İni, Karain Mağarası’nın 1.45 km güneyinde Katran Dağı’nın traverten ovasına bakan düzlüğünde 320 m yükseklikte doğal karstik oluşumlar sonucunda açılmış bir kaya sığınadır. Mustan İni, Paleolitik Çağ’da iskan görmüş küçük bir kaya sığınağıdır. 1984 yılında Prof. Dr. İsmail Kılıç Kökten tarafından Karain Mağarası çevresinde yürütülen yüzey araştırmaları sırasında tespit edilmiştir. Kaya sığınağı yöre halkınca “Mustan İni” adıyla anılmaktadır.
Kaya sığınakları Katran Dağının traverten ovasına bakan yamaçları boyunca sıralanmışlardır. Antalya çevresinde en yoğun ve sürekli iskanın bu alanda görülmesinin başlıca nedeni, mağaraların konumlarının, iç yapılarının, özellikle de çevre koşullarının çok elverişli olmasından kaynaklanmaktadır. Bugünkünden daha zengin su kaynakları, yenilebilir yabani sebze, meyve, tahıl, kök gibi bitki örtüsü; çeşitli av hayvanlarını içeren zengin bir fauna, bu alanı insan için vazgeçilmez bir yöre kılmıştır.
Katran Dağının üzerinde kaya sığınaklarının bulunduğu doğu etekleri, dünyada örneği ender olan büyük bir traverten ovasına bakmaktadır. Antalya kuzeyindeki dağlara düşen yağış sularının bir bölümü, bu dağlardan erittikleri kalsiyum karbonatla yüklü olarak Katran Dağının kuzeydoğu eteklerinde, Pınarbaşı mevkiinde Kırkgöz adı verilen bol sulu kaynaklardan yer yüzüne çıkmaktadır. Kaynak suyundaki eriyik kalsiyum karbonatın çökelmesiyle Antalya Körfezi kuzeyinde söz konusu traverten ovası oluşmuştur.
Mustan İni, en fazla iki insanın girebildiği bir kaya sığınağı olup, Paleolitik Çağ’dan Roma Dönemine kadar iskan edilmiştir. Kaya sığınağının üst kayalık düzlüğü Roma Döneminde kutsal alan olarak kullanılmıştır. Mustan İni Karain Mağarası çevresinde bulunan diğer oluşumlar ve mağaralarla birlikte 1990 yılında I. Derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır.
Adres:
Yağca Mahallesi, Döşemealtı/Antalya
Ziyaret Tarihi:
29.01.2023
Kaynaklar:
Mustan İni ile ilgili bilgiler; T.C. Antalya Valiliği tarafından hazırlatılan Antalya Kültür Envanteri kitabından alınmıştır.
Fotoğraflar:
