Antalya ili Kepez ilçesi sınırları içerisinde bulunan Tıvalas Antik Çiftlik, Lyrboton Kome Antik Kenti’nin 2 km güneyinde Düden Şelalesi’nin hemen yanında antik dönemde zeytinyağı üretimi yapan bir çiftlik yerleşimidir. Yöre halkı tarafından “Tıvalas Harabeleri” olarak adlandırılan yerleşimin MS 2. yüzyılda kurulduğu tahmin edilmektedir. Varsak’ta bulunan ve günümüzde Antalya Arkeoloji Müzesinde sergilenen bir Vazo ve Aspendos sikkeleri yerleşimin MÖ 5. yüzyılda var olduğuna işaret etmektedir.
Tıvalas Çiftliği’nden günümüze kadar ulaşan zeytinyağı işliklerine ait ezme ve sıkma takımları Düden Şelalesi girişinde bulunmaktadır. T.C. Antalya Akdeniz Üniversitesi bünyesinde 2007 yılında Doç. Dr. Burak Takmer ve Nihal Tüner Öner tarafından Düden Şelalesinde yüzey araştırmaları yapılmıştır. Tıvalas’ta yaşayan halkın Şelale altında bulunan mağaralarda iskân ettiği tespit edilmiştir. Düden Şelalesi’nin giriş aksının paralelinde Tıvalas Çiftliğine ait küçük bir Nekropol bulunmaktadır. Kaya içine oyulmuş mezarlar ve üzeri semardam tipi kapaklı lahitlerle süslenmiş Nekropol alanı oldukça dikkat çekicidir.
Antik Pamfilya Ovasının en önemli üç akarsuyundan birisi olan Düden Çayı antik dönemde Kataraktes adıyla bilinmektedir. Makedonya Kralı Büyük İskender’in Asya seferi sırasında Aspendos Antik Kentinden haraç olarak aldığı atları Düden Şelalesi’nde sulatması, Şelale’nin antik çağda ünlenmesine sebep olmuştur. Düden Çayı’nın kaynağını oluşturduğu Şelale günümüzde Antalya’da Yukarı ve Aşağı olmak üzere iki koldan dökülmektedir.
Adres:
Habibler, Kepez/Antalya
Koordinatlar:
36.96375, 30.72629
Fotoğraflar:
